Ik herinner me nog goed een nieuwjaarsdag zo’n twee en een half jaar geleden. Het was een koude, maar mooie eerste dag van het nieuwe jaar en ik stond ergens langs de vloedlijn van de Nederlandse kust te kijken naar een vrouw die zich klaar maakte voor haar nieuwjaarsduik. Ik zag hoe zij zich van haar kleren ontdeed, en met alleen een onderbroekje het koude water inliep. Haar hoofd fier omhoog en haar armen vol overtuiging wijd open gespreid richting de lucht alsof ze wilde schreeuwen “Hier ben ik”, maar dan zonder het geluid te maken. 

Ik keek vol bewondering naar haar. Haar kracht en haar kwetsbaarheid, zo op een strand vol mensen, met ontblote borsten het ijskoude water in en het nieuwe jaar tegemoet stappen. No way dat ik haar dat na zou doen. Veel te koud. Veel te bloot. Mij niet gezien. Ook al leek het me ook een fantastische ervaring. 

Als ze je roept

Inmiddels heb ik het grote geluk dat ik sinds een aantal maanden een soort van tweede thuis tot mijn beschikking heb in Scheveningen. En in de weken voor de jaarwisseling kwam de vrouw van toen opeens weer in mijn gedachten. Ik heb veel geleerd én losgelaten in de periode tussen de nieuwjaarsdag waarop ik haar het water in zag lopen en de nieuwjaarsdag die aanstaande was. Zou ik het kunnen? Zou ik het durven? Zou ik het doen? 

Het antwoord op die vragen was Ja. Op 1 januari 2022 stapte ik van het overvolle Scheveningse strand de zee in. Ik vond het verschrikkelijk. Mijn adem zat ergens achterstevoren ondersteboven tussen mijn oren, mijn voeten voelden alsof er duizenden mesjes in sneden en mijn tanden konden niet stoppen met klapperen van de kou. En het was geweldig. Ik had het gedaan. Mijn comfortzone was een flink stuk opgerekt. Voor dat moment. Want in de maanden die volgende genoot ik weleens waar regelmatig van de zee. Maar er in zwemmen deed ik zeer zeker niet. Pootjebaden ook niet. 

Tot een paar weken geleden. Na een bijzondere week op een berg in Portugal is de roep van de zee zo luid, dat ik niet anders kan dan toegeven. Dus wanneer ik in Scheveningen ben…dan ook in de zee. Iedere dag. En dat levert dus niet alleen een – naar het schijnt – uitstekend immuunsysteem op, maar ook leuke, verrassende en leerzame ervaringen. Zo ontdekte ik dat de stroming soms zo sterk is dat ik helemaal niet degene ben die bepaald wanneer ik nat word. Dat wanneer mijn persoontje "echt niet" de zee gaat, ik toch gewoon ga. Dat de zee soms heel koud is en zout. Dat ze soms prikt en soms juist heel zachtjes streelt. Dat we samen kunnen spelen, dat ik mag schreeuwen en gillen tegen de golven. En.. dat ik altijd met een grote grijns het strand weer op loop en mijn warme handdoek in duik. Maar een van de grootste cadeaus kreeg ik vorige week. 

Wanneer het pijn doet

Voor het eerst sinds mijn nieuwe zee routine ging ik niet alleen het water in. En hoe fijn het ook was om samen naar zee te wandelen, ik voelde me niet zo lekker. Had last van mijn buik en twijfelde over het wel /niet het water in gaan. Maar ik had in de weken daarvoor al wat stappen in deze richting overwonnen en wist dat ik toch ging, alleen wel in mijn eigen bubbel en tempo. Ook al waren de golven kalm en haar deining zacht, ik vond het verschrikkelijk. Mijn ademhaling schoot weer in de draaimolen en de pijn in mijn buik nam toe. 

Bijna, bijna, was ik linea recta weer het strand opgelopen. Maar in plaats daarvan bleef ik. Ik haalde adem. Steeds een beetje dieper en voelde hoe de zee mij omringde. Ik voelde het zout kriebelen over mijn huid en merkte dat mijn benen zachtjes werden opgetild door het water. De pijn in mijn buik veranderde langzaam van een zeurderig gevoel naar een zachte druk. Ik liet me meevoeren door de golven, liep weer een paar passen dieper de zee in, dook in de aankomende golven, liet me meevoeren door de deining en genoot van spelen met de golven. 

Eenmaal terug op het strand bleek mijn vriend een soortgelijke én een heel andere ervaring te hebben opgedaan. Ook zijn ademhaling was bij de eerste plons de draaimolen ingestapt, maar waar ik bleef, was hij teruggegaan. In plaats van een grijns op zijn gezicht, leek er eerder teleurstelling door te schemeren. En terwijl we daar over spraken realiseerde ik me dat dit is wat we als mensen vaak doen. Wanneer het moeilijk wordt, we pijn krijgen of bang worden, dan lijkt het onze natuurlijke reactie om iets te gaan doen. Hard werken, pleisters plakken, weglopen. Maar wat nou als we niets doen? Wat gebeurt er met ons, in ons, wanneer we blijven. Gewoon in het zoute water zakken, voelen hoe onze adem op hol slaat, het zout prikt en de kou bijt. Dan ontdekken we dat dat alles is wat er gebeurt: het zout is zout. De kou bijt. Onze adem doet gek. Misschien. Of misschien ook wel steeds een beetje minder. Misschien wordt de pijn dan wel zachter, onze ademhaling rustiger en gaat het water ons dragen. Waardoor wij weer in beweging kunnen komen, om te spelen met de stroming.

Volgens mij is dit ook waarvoor ik er ben, als coach en als begeleider van (familie)opstellingen. Ik ben er wanneer het pijn doet. En ik blijf. Totdat de zee weer zacht wordt en je draagt. Ik blijf. Omdat ik weet dat we daarna weer kunnen spelen met de golven.